Alles op zijn tijd

Het is alweer zaterdag; gisteren had ik een mooi verslag geschreven over afgelopen week, maar als gevolg van een zoveelste stroomuitval werd mijn sessie onderbroken en zo ook mijn verslag. Het is toch frustrerend als hele delen van de dag en nacht zonder stroom komen te zitten, vooral voor mensen met een eigen zaakje zoals een internetcafé. De meeste mensen lijken er wel aan gewend te zijn geraakt, al hoor ik af en toe klachten dat dit te maken heeft met het feit dat de zoon van de president sinds kort de energiepost beheert..

Tijdens een van die donkere avonden waren Baydi, Yero en ik (met hoofdzaklamp) er getuige van dat een geit aan het bevallen was. De jongens zagen plotseling een vreemd beeld in het schijnsel van hun zaklamp: er stak een hoofdje uit de billen van een geit! Dat was even schrikken. Gelukkig kwam oma snel, die met enige handigheid de moedergeit verloste van het lammetje. Alles was goed, al heeft het me wel wat uitleg gekost om het gebeuren te verklaren. Sindsdien wordt het lammetje elke dag bezocht.

Als dagje uit zijn we afgelopen donderdag naar Ile de Ngor geweest, een mooi tochtje met de boot naar een klein eilandje voor de kust van Dakar. De jongens hebben zich prima vermaakt in het water, met rotsen klimmen en luchtbed varen. De terugweg met de taxi liep met een half uurtje voorspoedig, ik herinner me dat dit tochtje voorheen soms 1,5 uur duurde. Er is dus wel degelijk een vooruitgang in Senegal zichtbaar in de vorm van een mooi aangelegde snelweg. De reistijden worden zo aanzienlijk verkort.

Verder vermaken de jongens zich prima, vooral met elkaar. Andere kinderen worden nog gemijd. Ze zien er nu naar uit dat zus Jeyna komt en tellen de dagen tot dinsdag af.

De voorbereiding van de workshop loopt gestaag. Het is fijn te merken, dat er goed wordt meegedacht over hoe we het nu het beste kunnen opzetten. De workshop in Dakar was enigszins onzeker, omdat onze samenwerking met een lokale partner spaak liep. We zouden gaan improviseren en dat lijkt goed uit te pakken. Onze nieuwe manager Demba ziet het wel zitten en is met Abou inkopen gaan doen voor de ruimte beneden bij moeder Sow, die dienst gaat doen als workshopruimte. Er zijn krukjes en weeframen gemaakt door de plaatselijke timmerman. Verder zijn er materialen gekocht, die iedere deelnemer krijgt bij aanvang van de workshop, zoals emmers, waspoeder, Dettol, huishoudhandschoenen (voor het hygiënisch wassen van het plastic), wasknijpers en scharen. Tevens krijgt men een paar haaknaalden en een naald, die ik had verzameld in Nederland. Dit pakketje is een soort van microkrediet wat verstrekt wordt. Het is de bedoeling dat elke deelnemer een contractje ondertekent en een bedrag terugbetaald. Op deze manier houden we in ieder geval gemotiveerde deelnemers.

Geleidelijk wordt steeds duidelijker hoe de workshop/cursus in Dakar (de wijk Diammaguene) mogelijk kan gaan lopen. Niet de 5-7 dagen achter elkaar zoals we in gedachten hadden, maar enigszins verspreide dagen, ook in het weekend, en in samenspraak met elkaar. Het zou als een soort van coöperatie gaan werken. De 8 deelnemers (5 vrouwen, 3 mannen) komen elke week 2 keer naar de workshopruimte en krijgen hier les. Daarna zou men elkaar hier kunnen blijven ontmoeten om zo van elkaar te leren en nieuwe ideeën op te doen. Ook zouden meer nieuwe deelnemers aan kunnen sluiten. De praktijk zal het uitwijzen en ik heb er wel vertrouwen in. De mensen zijn erg enthousiast en ik kreeg afgelopen week al diverse voorbeelden te zien van in elkaar gehaakte producten van plastic.
Over ongeveer een week gaan we naar Fouta. Daar zal het weer anders gaan werken, men is hier al meer voorbereid op het feit dat we komen.

Inmiddels probeer ik weer een nieuwe manier van mobiel internetten uit. Het blijft lastig om regelmatig op internet te kunnen. En ik zal dan meteen proberen een kort filmpje van onze huidige omgeving bij het verslag te plaatsen. Schrik niet, het kan deprimerend zijn. De omgeving is vervuild en er ligt een slang over de (zand)straat die het overtollige regenwater van afgelopen zomer nog steeds aan het wegpompen is. De huizen zijn of niet af of ingestort door het slechte onderhoud en overvloedige regen. De geiten lopen hier tussen alle bedrijven door, dus het is een beetje een open boerderij, lijkt het.

Het afval wat her en der ligt, vind ik als afvalscheidende Nederlander misschien nog wel het ergste. Ik dacht dat de vuilophaaldiensten ontbraken hier, maar die blijken nu elke ochtend toeterend door de wijk te rijden om mensen op te roepen hun huisvuil naar buiten te brengen. Volgens de moeder van Abou zijn de mensen gewoon te laks om het afval in te leveren, maar het lijkt mij ook dat er een gebrek is aan kliko’s, afvalbakken e.d.. Ik moet ook elke keer denken buiten, waar zal ik mijn prulletje eens laten, met als gevolg dat ik het eenmaal thuis nog steeds heb. Het voorbeeld werkt natuurlijk ook niet mee; kinderen groeien van jongs af aan op tussen de rondslingerende rommel, dus dan zal het wel normaal zijn. Plus zijn er altijd nog andere dingen die belangrijker zijn (in deze wijk) en dat is eten en overleven.
Als Nederlander ben je zoveel luxe gewend dat dit een maatstaaf te zijn geworden. Alles kost hier veel meer moeite. Het eten moet elke dag vers gehaald worden (bij gebrek aan koelkast en stroom), de was wordt met de hand gedaan, geen stofzuiger voor handen, geen auto of zelfs fiets voor de deur en ga zo maar door. Ik moet bekennen dat ik door deze blik alles vertekend zie; mijn constante gedachte “het moet toch anders kunnen of makkelijker” is dan ook niet altijd eerlijk. Maar ik doe mijn best om zoveel mogelijk ook door hun ogen te kijken en dat is niet makkelijk. Toch een heel andere cultuur met heel andere gewoontes en natuurlijk de armoede en onbrekende kansen hierdoor.